बियाँवाट आलुको बिरुवा उमार्ने प्रविधि अर्थात ‘टिपिएस’ विधिबाट आलुखेती

आफ्नै खबर

१३ मंसिर २०८२ शनिबार (२ दिन अघि)

पाठक संख्या ९३

कञ्चनपुर/  शुक्लाफाँटा नगरपालिका-८ नौखरीका व्यवसायिक तरकारीखेतीमा संलग्न किसान महादेव चौधरीले यस वर्ष पहिलोपटक टिपिएस (ट्रयु पोटेटो सिडस) विधिबाट आलुखेती गर्नुभएको छ । चौधरीले आलुको बोटमा फलेको वास्तविक बियाँ प्रयोग गरी नर्सरीमा बिरुवा उत्पादन गरेपछि खेतमा रोप्नुभएको हो ।

चौधरीले टिपिएस विधिबाट प्राप्त बिरुवा रोगप्रतिरोधी, स्वस्थ र बढी उत्पादन दिने भएकाले यसलाई प्राथमिकता दिएको बताउनुभयो । ‘पहिले बियाँ रोपेर बेर्ना बनायौँ, त्यसपछि खेतमा सारेर रोप्यौँ’, उहाँले भन्नुभयो, ‘यसबाट आगामी वर्ष रोगमुक्त उच्च गुणस्तरको बीउ उत्पादन गर्ने लक्ष्य छ ।’

एक दशकदेखि व्यवसायिक तरकारीखेतीमा संलग्न चौधरीका लागि टिपिएस विधि बियाँ उत्पादनतर्फको प्रवेशको पहिलो अनुभवका रूपमा रहेको छ । आधुनिक आलु उत्पादन प्रविधि उपयोग गरेर बीउ उत्पादन लागत घट्ने, रोगको जोखिम कम हुने र उत्पादन वृद्धि हुने भएकाले नयाँ विधि अपनाएको चौधरीले बताउनुभयो ।

हाल उहाँले दुई कट्ठा क्षेत्रमा बियाँबाट तयार पारिएका आलुका बिरुवा रोप्नुभएको छ । आउँदो वर्ष दश कट्ठा जग्गामा यसै विधिबाट उत्पादन भएको मूल बीउ रोपेर रोगमुक्त आलु बीउ उत्पादन गर्ने लक्ष्य राख्नुभएको छ ।

टिपिएसबाट उत्पादन हुने बीउको मूल्य अधिक हुने भएकाले आम्दानीमा उल्लेख्य वृद्धि हुने उहाँको अपेक्षा रहेको छ । चौधरीले हाल आलुसँगै काउली, गोलभेडा, खुर्सानी, बन्दागोभी, तिते करेला, काँक्रा, लौका, फर्सी र तने बोडी गरी दश कट्ठा क्षेत्रफलमा विविध सागसब्जीखेती गर्दै आउनुभएको छ ।

सागसब्जी उत्पादनबाट चौधरीले वार्षिक सात लाख रुपैयाँभन्दा बढी आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । ‘टिपिएस आलुखेतीलाई भविष्यमा बीउ उत्पादन तथा आधुनिक तरकारी व्यवसाय विस्तारको मुख्य आधारका रूपमा लिएको छु’, उहाँले भन्नुभयो, ‘यसरी उत्पादन भएको आलुको बीउलाई व्यावसायिक रूपमा आलुखेती गर्ने किसानलाई उपलब्ध गराउने योजना छ ।’ 

पहिलो पुस्ताको आलुको बीउ प्रयोग गरी खेती गरिए उत्पादन बढ्नुका साथै ६ वर्षसम्म बीउका रूपमा प्रयोग गर्न सकिने उहाँ बताउनुहुन्छ । यस प्रविधिबाट आलुको बीउ उत्पादन गर्न किसानलाई सिकाउने उद्देश्य लिनुभएको छ ।

–रासस