कफीको बिरुवाले दिएको व्यवसायिक सन्तुष्टि

आफ्नै खबर

२९ असार २०८२ आईतबार (१२ घण्टा अघि)

पाठक संख्या ५७

इलाम/  माङसेबुङ गाउँपालिका–२ रत्नबस्तीका किसान राजेश राईले कफीको बिरुवा बेचेर मनग्य आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । उहाँले यस वर्षमात्रै कफीका बिरुवा बिक्रीबाट १३ लाख ५० हजार रुपैयाँ आम्दानी गर्नुभएको छ । 

पाँच वर्षअघि ‘वाङदेल नर्सरी सेन्टर’ स्थापना गरी कफीका बिरुवा उत्पादन गर्दै आउनुभएका राई माङसेबुङकै एक असल बिरुवा उत्पादक किसानका रूपमा परिचित हुनुहुन्छ । फावाखोला नजिकै गजुरमुखी–इभाङ–चतुरे सडकको छेउमा पाँच रोपनी जग्गामा बिरुवा उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ । यस वर्ष उहाँले ४५ हजार कफीका बिरुवा बिक्री गर्नुभएको छ ।

कफीको बिरुवा उत्पादन गर्न थालेपछी ग्राहकहरू नर्सरीमै बिरुवा लिन आउने गरेको उहाँले बताउनुभयो । कम समय, श्रम र पैसामा धेरै उत्पादन र आम्दानी गर्न सकिने भएकाले कफीको बिरुवा उत्पादनलाई प्राथमिकतामा राखेको उहाँको भनाइ छ । 

कफीको बिरुवा इलामसँगै पूर्वको सङ्खुवासभा र भोजपुर जिल्ला तथा छिमेकी मुलुक भारतको सिक्किमसम्म लैजाने गरेका छन् । बिरुवा विभिन्न पालिका, वडा कार्यालय, फार्म र किसानले खरिद गरी लैजाने गरेको उहाँको भनाइ छ । 

‘बिरुवा उत्पादन गर्न खासै धेरै मेहेनत र समय पनि लाग्दैन’, उहाँले भन्नुभयो, ‘यहाँ उत्पादित बिरुवा इलाम तथा बाहिरसमेत जाने गरेको छ ।’ कफीको बिरुवा प्रतिगोटा ३० रुपैयाँका दरले नर्सरीबाटै बिक्री भएको उहाँले बताउनुभयो ।

राईले नर्सरीमा कफीमात्र नभइ अरु वनपैदावार बिरुवासमेत उत्पादन गर्दै आउनुभएको छ । उहाँको नर्सरीमा लाम्पाते, सिमल, पानीसाज, खमारी, उत्तिसलगायत वनपैदावार र आँप, लिची, कटहरलगायत फलफूलका बिरुवा पनि उत्पादन हुँदै आएको छ । वनपैदावार र फलफूलको बिरुवा प्रतिगोटा ४० रुपैयाँका दरले नर्सरीबाटै बिक्री हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो । 

‘कफीको बिरुवालाई पहिलो प्राथमिकता दिएको छु । अन्य वनपैदावार र फलफूलका बिरुवा पनि छन्’, उहाँले भन्नुभयो, ‘एकै ठाउँमा आफूलाई चाहिएको जति बिरुवा पाइने भएपछि ग्राहकलाई पनि सजिलो भएको छ ।’

बिरुवा स्याहारसुसार तथा उखेल्ने र बिक्री गर्ने काममा राजेश आफैँ खट्नुहुन्छ । छोटो समयमा धेरै आम्दानी गर्न सकिने भएकाले बिरुवा उत्पादनमा जोड दिएको उहाँको भनाइ छ । 

उहाँको नर्सरी फार्मलाई कोशी प्रदेश सरकारको पनि राम्रै सहयोग मिलेको छ । दुई वर्षअघि कृषि ज्ञान केन्द्र इलाममार्फत नर्सरी प्रवर्द्धनका लागि उहाँले लागत साझेदारीमा दुई लाख रुपैयाँ अनुदान पाउनुभएको थियो ।

साझेदारीमा व्यवस्थित टनेल निर्माण गरिएको उहाँले बताउनुभयो । कृषि ज्ञान केन्द्र इलामको तथ्याङ्कानुसार इलाममा एक सय ३५ हेक्टर क्षेत्रमा कफीको व्यवसायिक खेती हुँदै आएको छ ।

–रासस